perseidy

Późnym, sobotnim wieczorem, 7 sierpnia 2010 rozpoczął się XXII Obóz PKiM- Akcja Perseidy. Nowicjusze już na początku poznali tajniki obserwacji meteorów- pierwszego dnia jedynie w formie teoretycznej, a później, w nocy z 8 na 9 sierpnia praktycznie. Ekstremalnie czyste niebo na urzędowskich polach pełnych malin sprzyjało obserwacjom.

Mimo, że do maksimum pozostało jeszcze kilka dni, każdy zanotował kilkadziesiąt meteorów, w tym kilka sztuk jaśniejszych niż 0 magnitudo. Następnego dnia, po odpoczynku, przyszedł czas na wypełnienie raportów PKiM i IMO oraz wykład o analizie danych wizualnych.

Jak co roku pracownia stara się śledzić przynajmniej najaktywniejsze roje przy pomocy obserwacji radiowych. W tym roku, Perseidy również są obserwowane, do podziwiania aktualnej aktywności meteorów zapraszam na stronę PARMO. Również podczas akcji Perseidy w Urzędowie prowadzone są pomiary, jak tylko napłyną dane, zostaną umieszczone na wykresie.
FIEKA

Źródło: Wikipedia

Meteory z roju Perseidów, to nie jedyne zjawiska widoczne na nocnym niebie... Tak! równolegle z Perseidami są również aktywne inne roje. Jednym z nich są delta-Aquarydy Południowe (12 lipca - 19 sierpnia), których maksimum miało miejsce niedawno tj. 28 lipca. Zazwyczaj można zaobserwować kilka do kilkunastu meteorów z tego roju w noc maksimum, przy czym im dalej na południe obserwujemy (w sensie szerokości geograficznej) to radiant tego roju jest wyżej i widać więcej Aquarydów. Ponadto wczoraj (30 lipca) niewielkie maksimum aktywności miały alfa-Caprikornidy, dają one relatywnie wolne zjawiska. Aktywne są od początku lipca do połowy sierpnia. Niestety radianty obu tych rojów są położone dość blisko tzw. Antyhelionu (patrz mapka) - źródła meteorów sporadycznych "sypiących" 2-3 zjawiska w ciągu godziny.

Źródło: Wikipedia

Perseidy nazywane są również tradycyjnie "łzami św. Wawrzyńca". Jednak spoglądając na kalendarz imieniny Wawrzyńca znajdziemy już 10 sierpnia (data męczeńskiej śmierci Wawrzyńca z Rzymu), natomiast Perseidy mają maksimum w nocy z 12/13 sierpnia. Data maksimum Perseidów uległa niewielkiej zmianie na wskutek precesji ale również za przyczyną zawirowań związanych z kalendarzem (przejście z kalendarza juliańskiego na gregoriański).

Tak czy inaczej z dnia na dzień na niebie pojawia się coraz więcej meteorów z roju Perseidów. Trend ten jest wyraźnie widoczny na wykresie aktywności Perseidów generowanym na podstawie oberwacji wysyłanych do Międzynarodowego Towarzystwa Meteorowego (IMO).

Foto: Perseid (K. Polakowski)

Zdarza się, iż słyszę od laików o spadających gwiazdach które obserwowali w wakacje i niemal zawsze widzą je w sierpniu. W trakcie takich rozmów zawsze przekazuję podstawy tematyki meteorowej. Mówię, że: są aktywne Perseidy, nie jest to jedyny aktywny rój meteorów, meteory można obserwować każdej pogodnej nocy, czym się różni meteor od meteoroidu czy meteorytu, itd. Być również Wy prowadziliście takie rozmowy w gronie znajomych. Zachęcam wszystkich obserwatorów do dzielenia się swoją pasją.

Perseidy są obserwowane już co najmniej 2 tysiące lat! Orbita o nachyleniu około 113 stopni do ekliptyki powoduje, że strumień meteoroidów tego roju jest stabilny od wielu stuleci i nie podlega perturbacjom ze strony planet Układu Słonecznego. W roku 1871 Giovanni Schiaparelli zauważył, że orbita Perseidów jest zbieżna z orbitą komety 1852 III (109P/Swift-Tuttle). Od tego czasu Perseidy były obserwowane co roku. W latach 70. XX wieku ZHR-y (miara aktywności meteorowej) Perseidów w trakcie maksimum zwiększały się i osiągnęły wartości nawet 180 w trakcie maksimum w roku 1980. W latach 1988-89 w profilu aktywności Perseidów (wykres ZHR w funkcji czasu) pojawiło się mniejsze tzw. nowe maksimum poprzedzające tzw. stare maksimum o około pół dnia.

Pracownia Komet i Meteorów oraz Gminny Ośrodek Kultury w Urzędowie zapraszają na dwutygodniową akcję Perseidy 2010. Będzie to już XXII Obóz Astronomiczny PKiM podczas którego uczestnicy będą mogli prowadzić obserwacje wizualne meteorów.

Radiant perseidów uzyskany na podstawie obserwacji fotograficznych z nocy 12/13, 13/14, 14/15 oraz 15/16 sierpnia 2009 roku. Przyjęto długość ekliptyczną Słońca = 141.0 stopnia, dryft 1.0 stopnia/dobe. Wyznaczone współrzędne radiantu to alfa = 48.7 stopnia, delta = 58.6 stopnia. Do obliczeń wykorzystano 69 meteorów, z czego zdecydowana większość pochodzi z nocy 12/13 sierpnia.

Poniżej przedstawiam galerię zdjęć uzyskanych w ramach Projektu Perseidy 2009. Są to zdjęcia uzyskane zarówno podczas obozu PKiM w Urzędowie (Stacja PFN34 Mikuszewskie) jak też przez naszych współpracowników z różnych rejonów Polski. Zdjęcia wykonywane były Aparatami typu Canon 350D/450D/20D/30D oraz Nikon D70/D60. Użyto obiektywów typu rybie oko Samyang 3.5/8mm oraz szerokokątnych Zenitar 2.8/16, Sigma 1.8/20, Flektogon 4/20 oraz obiektywów kitowych. W przypadkach dla których w momencie zarejestrowania meteoru odebrane zostało echo radiowe przedstawiony został też wykres amplitudy sygnału. Odbiornik umiejscowiony był w Urzędowie i pracował na częstotliwości 100.6MHz.
Składam podziękowania wszystkim obserwatorom którzy przyczynili się do imponującego rezultatu obserwacji foto podczas ostatniego obozu a także Krzysztofowi Walczakowi, Łukaszowi Sanockiemu, Radkowi Poleskiemu oraz Tomaszowi Aftyce za podjęcie obserwacji fotograficznych w czasie tegorocznego maksimum.