Długi bolid z 13 stycznia 2015 nad wschodnią Polską

Wczesnym wieczorem 13 stycznia 2015 o godzinie 16:50:48 UT (17:50:48 czasu lokalnego) w większej części kraju widoczny był bardzo jasny i wyjątkowo długi bolid. Zjawisko zarejestrowane zostało przez liczne kamery Polskiej Sieci Bolidowej (PFN) jak też przez miłośników astronomii którzy uchwycili zjawisko przy okazji fotografowania komety C/2014 Q2 Lovejoy.

Zdjęcie ze stacji PFN w Chełmie prowadzonej przez Macieja Maciejewskiego. Skalę bolidu dobrze oddaje Wielki Wóz widoczny w prawym-dolnym rogu.

Bolid najprawdopodobniej trwał kilkanaście sekund, z czego część zarejestrowana na kamerach sieci PFN trwa około 10 sekund. Zjawisko rozpoczęło się stosunkowo daleko od wschodniej granicy Polski. Początek zarejestrowany na fotografiach znajduje się na pograniczu białorusko-ukraińskim, 25 km na południe od Pińska na Białorusi, na wysokości 102 km. Mniej więcej w połowie trajektorii bolid znalazł się nad Brześciem, po czym intensywnie rozbłyskując osiągnął maksymalną jasność nad miejscowością Platerów na Podlasiu (około -7 magnitudo jasności absolutnej). Bolid ostatecznie zakończył lot po prawie 341 kilometrach na wysokości 62 km znajdując się kilka kilometrów na północ od Wołomina.

Początkowa prędkość bolidu wynosiła około 27 km/s, w końcowej części zauważalne stało się hamowanie atmosferyczne i zjawisko zakończyło się przy prędkości około 21 km/s. Bolid był wyjątkowo długi, bardzo płaska trajektoria miała nachylenie zaledwie 5 stopni. Orbita bolidu ma spory mimośród i podobna jest do orbit komet krótkookresowych z aphelium pomiędzy orbitami Jowisza i Saturna. Kometarne pochodzenie wydaje się potwierdzać raczej duża wysokość początkowa i bogata w rozbłyski krzywa blasku.

Warto też wspomnieć że zjawisko zostało zarejestrowane metodą radiową, w stacji PFN55. Na wykresie sygnału widoczne jest echo radiowe o długości około 2 minut.

PFN42 Błonie, obserwator Paweł Zaręba

PFN48 Rzeszów, obserwator Marcin Bęben

Składankę z nagrań zarejestrowanych przez kamery PFN można znaleźć na YouTube
http://www.youtube.com/watch?v=Zvml9TqdVgQ

Foto: Tomasz Mielnik tomaszmielnik.pl, Szczutków

Foto: Dariusz Sikorski