Noc 3/4 kwietnia 2005 roku w całej Europie środkowej była pogodna, ciepła i nieomal bezksiężycowa. Kamery i aparaty sieci PFN pracowały pełną parą oczekując na potencjalne bolidy związane ze spadkami Pribram i Neuschwanstein. Nie próżnowali też co niektórzy obserwatorzy wizualni wykorzystując dobre warunki i szkicując meteory. Spokój kwietniowej nocy zburzyło nagłe pojawienie się bolidu o godzinie 21:41 UT. Niebo na moment pojaśniało niczym rozświetlone przez księżyc w kwadrze. Darek Dorosz obserwujący tej nocy w Żabikowie nie miał szczęścia aby dostrzec bolid który przelatywał gdzieś za budynkiem.

2.11 Warszawa (PAP) - Cztery bardzo jasne meteory zostały zarejestrowane przez Polską Sieć Bolidową w nocy z 31 października na 1 listopada - poinformował PAP dr Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN.

Przełom października i listopada to dobry okres na obserwacje jasnych meteorów. Do maksimum swojej aktywności powoli zbliżają się roje Taurydów Północnych i Południowych. Ten rozległy kompleks utworzony przez kometę 2P/Encke jest znany z jasnych zjawisk. Dodatkowo kilka sztuk na godzinę dokłada od siebie utworzony przez kometę Halley'a rój Orionidów, który aktywny jest do 7 listopada. Warto też wspomnieć o wysokiej w tej części roku aktywności meterów sporadycznych.

Arkadiusz Olech, Urania

Trochę historii

Każdego dnia w naszą atmosferę wpada kilka milionów cząstek międzyplanetarnego pyłu. Znaczna część z nich jest wielkości ziarenek piasku i spala się na wyskości okolo 80-100 kilometrów dając piękne zjawiska "spadających gwiazd". Tylko nieliczne z nich, o masie od kilku kilkogramów wzwyż, mogą dać zjawiska bolidów o jasności porównywnalnej z Księżycem w pełni i dotrzeć do powierzchni Ziemi w postaci meteorytów.

Mariusz Wiśniewski, Cyrqlarz no. 162, 28 lutego 2003

Historia

Polscy obserwatorzy meteorów od wielu lat zbierają około dwóch tysiecy godzin wizualnych obserwacji rocznie ale do tej pory mogli jedynie marzyć o obserwacjach wideo. Koszt systemu ze wzmacnieczem obrazu był porównywalny do rocznych dochodów typowego dorosłego miłośnika astronomi. Jedynym sposobem by rozpocząć takie obserwacje było znalezienie instytucji która pokryła by koszty wyposarzenia.

Najwiekszą instytucją wsperąjacą prowadzenie badan naukowych w Polsce jest KBN. W styczniu 2001 roku złożylismy wniosek grantowy na zakup zestawu do obserwacji meteorów za pomoca kamery wideo. W sklad zestawu wchodziła jedna kamera ze wzmacniaczem obrazu, komputer z kartą Matrox Meteor II do prowadzenia automatycznej detekcji meteorów programem MetRec.

Mariusz Wiśniewski, Cyrqlarz no. 156, 1 marca 2002

System do obserwacji meteorów za pomocą kamery telewizyjnej

Zbudowanie aparatury do obserwacji meteorów jest bardzo proste. Co prawda akcesoriów nie da się kupić w pierwszym lepszym sklepie elektronicznym, ale są one dostępne poprzez wyspecjalizowanych dystrybutorów.

Rys. 1. Schemat ideowy systemu z kamerą telewizyjną i wzmacniaczem obrazu.

Mariusz Wiśniewski, Cyrqlarz no. 155, 10 lutego 2002

Z przyjemnością pragnę zakomunikować, że Komitet Badań Naukowych (KBN) przyznał środki na prowadzenie obserwacji meteorów z wykorzystaniem techniki wideo. Jeśli nie będzie problemów z pieniędzmi oraz problemów ze zgromadzeniem niezbędnego sprzętu, oprogramowaniem i pogodą to już w marcu rozpoczną się pierwsze w Polsce obserwacje meteorów za pomocą kamer wideo.

1. Wstep

W dniach 1 - 15 lipca 2005 roku w stacji obserwacyjnej OAUW w Ostrowiku odbył się XVI obóz obserwacyjny Pracowni Komet i Meteorów.

Obóz ten przejdzie do historii jako jeden z najpogodniejszych obozów jakie kiedykolwiek się odbyły. Na 14 nocy 13 było mniej lub bardziej pogodnych co pomimo niewielkiej ich długości zmusiło obserwatorów i sprzet do pewnego wysiłku.

Po raz pierwszy w historii pracowni zastosowano w obserwacjach cyfrowy sprzęt fotograficzny, po raz pierwszy też wykonywano obserwacje fotograficzne na taka skalę. Do dyspozycji sekcji foto byly dwa PFN-owskie aparaty Canon 300D z obiektywami Peleng 3.5/8mm i Zenitar 2.8/16. Dodatkowo moglismy korzystać z aparatu Canon 350D (własność Mariusza Wisniewskiego) wyposażonego w obiektyw standardowy EF-S 18-55mm. Podejmowano też próby montowania innych obiektywów.

Cztery bardzo jasne meteory przelatujące nad Polską udało się zarejestrować podczas nocy z 19 na 20 i 20 na 21 sierpnia - poinformował dr Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN.

Rys.1 Bolid 2005 08 20/21 01:02:21 UT (Przygotował Maciek Kwinta)

W dniach 1 - 15 lipca 2005 roku w stacji obserwacyjnej OAUW w Ostrowiku odbył się XVI obóz obserwacyjny Pracowni Komet i Meteorów. Obóz ten przejdzie do historii jako jeden z najpogodniejszych obozów jakie kiedykolwiek się odbyły. Na 14 nocy 13 było mniej lub bardziej pogodnych co pomimo niewielkiej ich długości zmusiło obserwatorów i sprzet do pewnego wysiłku.

Po raz pierwszy w historii pracowni zastosowano w obserwacjach cyfrowy sprzęt fotograficzny, po raz pierwszy też wykonywano obserwacje fotograficzne na taka skalę. Do dyspozycji sekcji foto byly dwa PFN-owskie aparaty Canon 300D z obiektywami Peleng 3.5/8mm i Zenitar 2.8/16. Dodatkowo moglismy korzystać z aparatu Canon 350D (własność Mariusza Wisniewskiego) wyposażonego w obiektyw standardowy EF-S 18-55mm. Podejmowano też próby montowania innych obiektywów. Wiecej...

Rys.1 Najładniejsze zjawiska zarejestrowane podczas obozu w Ostrowiku

Krakowska stacja PFN06 prowadzona przez Maćka Kwintę weszła na najwyższy szczebel ewolucji. Zamontowana została roleta zamykająca kamery na czas dnia. Stacja pracuje automatycznie od 11 sierpnia czyli wyprzedziła o 8 dni stację PFN17 w Gdyni. Więcej szczegółów w najnowszym Cyrqlarzu no.175.

Rys.1 Panorama Krakowa nocą z zaznaczonymi polami kamer PAVO6 i PAVO7.

Rys.2 Dzienna panorama Krakowa z zaznaczonymi polami kamer PAVO6 i PAVO7 po lekkiej korekcie.